نقش تجربه بر فعالیت الکترومیوگرافی عضلات موثر در جابجایی بار از سطح زمین بر روی میز

حمل بار از وظایف مهم و اصلی در فعالیت¬های روزمره و مشاغل کارگری است و بیشتر حوادث منتهی به کمر درد حین حمل بار رخ می دهد. در تحقیقهای پیشین عملکرد عضلات و مفاصل از جنبه های کینماتیکی و کینتیکی در شرایط و جمعیت های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. اما در زمینه تعامل بین عامل سرعت، سنگینی بار و فعالیت الکترومیوگرافی عضلات اطلاعات کمی در دسترس است. هدف این مطالعه ارزیابی فعالیت الکترمیوگرافی عضلات مختلف درگیر در وظیفه حمل بار و نحوه تعامل بین عضلات با تغییر در میزان جرم بار و سرعت حمل بار در افراد عادی در مقایسه با تجربه کار گران ساختمانی بود. تعداد 10 نفر از کارگران ساختمانی با حداقل سه سال سابقه اشتغال مستمر با میانگین سنی 06/2±¬5/24 سال، قد 19/6±1/173سانتی¬متر و وزن 99/8±63/67 کیلوگرم و نیز تعداد 10 نفر از افراد سالم غیر کارگر بدون سابقه ورزشی با میانگین سنی 41/1± 23 سال، قد07/5 ± 6/173سانتی¬متر و وزن 17/7± 85/64 کیلوگرم به ترتیب به عنوان گروههای تجربی و شاهد انتخاب شدند. با استفاده از دستگاه الکترومیوگرافی 16 کاناله مدل ma 300-16 فعالیت الکترومیوگرافی برخی از عضلات حین جابجا کردن یک جعبه از زمین روی میز کار و بالعکس در شرایط مختلف ثبت شد. فرکانس ثبت emg 2500 هرتز و پهنای باند 1250 هرتز بود. عضلات عبارتند از سرینی بزرگ، راست رانی، پهن داخلی، دوقلو ، راست شکمی و راست کننده های ستون فقرات کمری ( در ناحیه l3 ) بدن انتخاب شدند. عضلات فقط در سمت راست بدن و عضلات تنه از هر دو سمت انتخاب شدند. ثبت داده های emg دقیقا برابر پرتوکل1999 mc gill اجرا شد در حمل بار وزن جعبه در دو حالت 15% و 30% وزن بدن انتخاب شد و سرعت جابجایی نیز در دو حالت سریع و آهسته بود. به طوری که مجموعا چهار حالت را تشکیل می دادند. برای تجزیه تحلیل داده¬ها به¬ دست آمده از نرم افزار spss نسخه¬ی 16 و ازمون آنالیز واریانس با اندازه¬گیری تکراری(repeate measures) استفاده شد. نتایج نشان داد در حداکثر انقباض ارادی ایزومتریک عضلات مورد مطالعه فقط در عضله شکمی(چپ) تفاوت معناداری بین دو گروه تجربی و کنترل وجود دارد (027/0p= و 76/5f=). مجموعا، تکلیف بالا بردن با 15درصد وزن بدن و با سرعت معمولی عضلات دلتوئید، دو سربازویی، راست کننده ستون فقرات کمری شدت فعالیت بیشتری نسبت به سایر عضلات برخوردار بودند. اما در حمل با سرعت زیاد عضلات دو سربازویی، دلتوئید، و دوقلو فعالیت شدیدتری داشتند. rms عضلات دلتوئید، دوسربازویی، راست کننده¬های ستون مهره¬ای کمری راست و چپ به¬طور معنی¬داری در گروه کنترل بیشتر از گروه تجربی بود. در بالا بردن جعبه با 30درصد وزن بدن و سرعت معمولی تنها عملکرد عضله¬ی پهن داخلی در دو گروه کارگر و کنترل به طور معناداری متفاوت بود (046/0p= و60/4f=). در یک کار همسان، میزان rms و شدت فعالیت عضلانی در گروه کارگر پایین¬تر از گروه کنترل بود. همچنین حداکثر قدرت عضلات شکم گروه کارگر بیشتر از افراد گروه کنترل بود. به همین خاطر میزان هم انقباضی بین عضلات شکم و کمر در کارگران بهینه تر بود. در مجموع افراد با تجربه از شدت فعالیت عضلانی کمتری نسبت به افراد بی تجربه برخوردارند. افراد با تجربه هنگام پایین آوردن بار به میزان قابل توجهی از شدت فعالیت عضلانی خود در مقایسه با بالا بردن می کاهند اما افراد بی تجربه در هنگام پایین آوردن نیز با شدت بالایی مشابه بالابردن عضلات خود را منقبض می کنند.